Οι δεινόσαυροι έκαναν την εμφάνιση τους πριν από περίπου 250 εκατ. έτη, κατάφεραν να γίνουν κυρίαρχοι του πλανήτη για περίπου 160 εκατ. έτη και πιθανώς να συνέχιζαν να… κυβερνούν τη Γη αν δεν έκανε έπεφτε στη Γη πριν από 66 εκατ. έτη ο τεράστιος αστεροειδής που τους εξαφάνισε ανοίγοντας το δρόμο στη κυριαρχία των θηλαστικών και την εμφάνιση του ανθρώπου.
Η κοινή πεποίθηση των ειδικών είναι ότι οι δεινόσαυροι κατάφεραν να κυριαρχήσουν στον πλανήτη χάρις στο μεγάλο ως τεράστιο μέγεθος που είχαν τα περισσότερα είδη. Μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Royal Society Open Science» ανατρέπει αυτή την εικόνα προτείνοντας ένα άλλο απρόσμενο παράγοντα που αποτέλεσε τον καταλύτη της κυριαρχίας των δεινοσαύρων.
Σύμφωνα με τους ερευνητές επικράτησαν χάρη στον τρόπο που κινούνταν περπατώντας στα δύο αλλά και στα τέσσερα πόδια γεγονός που τους προσέφερε ένα ξεχωριστό στο ζωικό βασίλειο πλεονέκτημα σε περιόδους που εξελίσσονταν στον πλανήτη μας τεράστιες περιβαλλοντικές αλλαγές.
Οι δεινόσαυροι ήταν μέρος μιας ομάδας γνωστής ως Avemetatarsalia που εξελίχθηκε μαζί με μια ομάδα συγγενών ερπετών, την Pseudosuchia, η οποία περιλαμβάνει τους προγόνους των σύγχρονων κροκοδείλων. Οι δύο ομάδες εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια του Τριασικού, στον απόηχο της μαζικής εξαφάνισης της Πέρμιας, πριν από 252 εκατομμύρια χρόνια.
Οι ερευνητές με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ στη Βρετανία χρησιμοποίησαν απολιθωμένα οστά ποδιών από 208 είδη και των δύο ομάδων ζώων για να προσδιορίσουν τις αλλαγές τους με την πάροδο του χρόνου.
Η ομάδα των Pseudosuchia ήταν η πιο ποικιλόμορφη ομάδα ζώων στον πλανήτη. Κάποια είδη αυτής της ομάδας περπατούσαν στα πίσω πόδια τους αλλά η πλειονότητα διατήρησε τη συνήθεια να σέρνεται.
Οι δεινόσαυροι ήταν αρχικά δίποδοι και μπορούσαν να τρέξουν. Το να μπορούν να κινούνται γρήγορα ενίσχυσε τις ικανότητές τους να αποφεύγουν τα αρπακτικά και να πιάνουν θηράματα δίνοντάς τους ένα πλεονέκτημα κατά τη διάρκεια του ξηρού κλίματος της Τριασικής περιόδου όπου υπήρχε έλλειψη τροφής. Με αυτό τον τρόπο οι δεινόσαυροι αύξησαν γρήγορα τους πληθυσμούς τους ενώ εκείνοι της άλλης ομάδα ακολούθησαν αντίστροφη πορεία.
Στο τέλος του Τριασικού ένα γεγονός μαζικής εξαφάνισης της ζωής (από τα αρκετά που συνέβησαν εκείνες τις χρονικές περιόδους) εξολόθρευσε τα περισσότερα είδη της ομάδας Pseudosuchia με εξαίρεση τα κροκοδύλομορφα τα οποία περπατούσαν στα τέσσερα πόδια. Μερικοί δεινόσαυροι διατήρησαν την όρθια δίποδη στάση τους ενώ κάποιοι άλλοι προτίμησαν εξελικτικά να συνεχίσουν να ζουν κινούμενοι στα τέσσερα πόδια.
Αυτό τους επέτρεψε να μπορέσουν να μετακινούνται ευκολότερα και αποδοτικότερα από τα άλλα ζώα δίνοντας τους ένα στρατηγικό πλεονέκτημα το οποίο σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα ανατομικά και άλλα χαρακτηριστικά που ανέπτυξαν στην πορεία οι δεινόσαυροι (μεγάλο μέγεθος, σώμα με θωράκιση, όργανα ρύθμισης της θερμοκρασίας τους, μηχανισμούς αναπνοής κ.α.) τους επέτρεψε να μετακινηθούν σε όλες τις περιοχές της Γης από τις αρκτικές περιοχές μέχρι Ανταρκτική και να ακμάσουν σε κάθε περιβάλλον.