Η δια βίου μάθηση είναι πια ο κανόνας στην ανθρώπινη ζωή

Σήμερα αμόρφωτος θεωρείται αυτός που δεν μπορεί να... ξεμαθαίνει και αμέσως μετά να μαθαίνει! Στις ΗΠΑ έχει αρχίσει μια συζήτηση κατά πόσον είναι σωστή η φράση που πρωτοδιατύπωσε ο Κλίντον το 1992 και επαναλαμβάνει σήμερα ο Ομπάμα: ότι αν εργαστείς σκληρά και ακολουθήσεις τους κανόνες, το αμερικανικό σύστημα θα σε ανταμείψει με μια καλή ζωή και θα δώσει την ευκαιρία στα παιδιά σου να κάνουν μια ζωή ακόμη καλύτερη.

Η φράση αυτή είναι όμορφη, αλλά ξεπερασμένη, γράφει ο Φρίντμαν στους Νιου Γιορκ Τάιμς. Η αλήθεια είναι πως αν θέλεις μια αξιοπρεπή δουλειά που θα σε οδηγήσει σε μια αξιοπρεπή ζωή πρέπει να δουλέψεις πιο σκληρά απ' ό,τι στο παρελθόν, να επανεφευρίσκεις συνεχώς τον εαυτό σου, να ακολουθήσεις ένα είδος μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, να μη σταματάς να μαθαίνεις και να ακολουθήσεις τους κανόνες. Όλα αυτά μπορεί να μην κατασκευάζουν ένα εύπεπτο σύνθημα, είναι όμως η απλή αλήθεια.

Γιατί; Επειδή όταν ο Κλίντον διατύπωσε εκείνη τη φράση το 1992, το Internet μόλις ερχόταν στο προσκήνιο, κανείς δεν είχε e-mail και ο Ψυχρός Πόλεμος μόλις είχε τελειώσει. Με άλλα λόγια, ζούσαμε ακόμη σε ένα κλειστό σύστημα, έναν κόσμο από τείχη, τα οποία μόλις είχαν αρχίσει να καταρρέουν. Ηταν ένας κόσμος πριν από την παγκοσμιοποίηση και την επανάσταση της τεχνολογίας, ένας κόσμος όπου τα συνδικάτα ήταν ακόμη ισχυρά και όπου η Αμερική εξακολουθούσε να μπορεί να γράφει τους κανόνες στους οποίους οι άνθρωποι έπρεπε να υπακούουν.

Ο κόσμος αυτός ανήκει στο παρελθόν. Σήμερα έχει δώσει τη θέση του σε ένα πιο ανοιχτό σύστημα. Η δια βίου μάθηση είναι πλέον το κλειδί για να εντάσσεται κανείς στη μεσαία τάξη, και να παραμένει εκεί.

Ο μελλοντολόγος Αλβιν Τόφλερ είπε κάποτε ότι στο μέλλον «ο αναλφαβητισμός δεν θα μετράται με βάση αυτούς που δεν μπορούν να διαβάσουν και να γράψουν, αλλά με βάση αυτούς που δεν θα μπορούν να μαθαίνουν και να ξαναμαθαίνουν».