Συνολάκης: Καθαρά ηφαιστειακοί οι χθεσινοί σεισμοί στη Σαντορίνη-Σε φάση έξαρσης το ηφαίστειο

Καθαρά ηφαιστειακούς χαρακτήρισε τους χθεσινούς σεισμούς στη ζώνη Σαντορίνης – Αμοργού ο καθηγητής φυσικών καταστροφών Κώστας Συνολάκης, που ζήτησε να υπάρξει και ευρύτερη σύσκεψη και με ξένους ειδικούς.

«Χθες το βράδυ καταγράφηκαν σεισμοί διαφορετικού τύπου, που υποδεικνύουν ότι ανεβαίνει ηφαιστειακό μάγμα. Αν και οι δονήσεις σταμάτησαν μέσα σε μιάμιση ώρα, ήταν σαφές ότι επρόκειτο για καθαρά ηφαιστειακούς σεισμούς», δήλωσε στην ΕΡΤ ο κ. Συνολάκης.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, «συνέβη ένα ηφαιστειακό σμήνος το οποίο όπως λένε οι σεισμολόγοι είχε πάρα πάρα πολύ θόρυβο». Πλέον, ανέφερε, οι επιστήμονες εξετάζουν και άλλες παραμέτρους. «Είναι η στιγμή να γίνει μια ευρύτερη σύσκεψη και με ξένους ειδικούς που έχουν εμπειρίες». Και όπως είπε, «δεν μπορούμε να βασιστούμε μόνο στην εμπειρία του 2011. Πρέπει να συγκρίνουμε το φαινόμενο με δεκάδες άλλες περιπτώσεις για να κατανοήσουμε πού οδηγούμαστε».

Παράλληλα, ο κ. Συνολάκης ανέφερε ότι υπάρχει μείωση της σεισμικής δραστηριότητας, γεγονός που δείχνει βελτίωση της κατάστασης. «Δεν μπορούμε να πούμε ότι πάμε καλύτερα μόνο βάσει του αριθμού των σεισμών. Αν αλλάζει τόσο γρήγορα η φύση τους και γίνονται ξεκάθαρα ηφαιστειακοί, τότε το φαινόμενο πρέπει να επανεξεταστεί», επισήμανε.

Ερωτηθείς για το πώς εκτιμά ότι θα εξελιχθεί το φαινόμενο δήλωσε ότι υπάρχουν δύο πιθανές εκδοχές: «Μπορεί η άνοδος του μάγματος να προκαλέσει το σχηματισμό ενός μικρού ηφαιστειακού κώνου ή να οδηγήσει σε έναν μεγαλύτερο σεισμό».

Μάγμα ανεβαίνει προς την επιφάνεια
Ο κ. Συνολάκης επανέλαβε ότι από την αρχή είχε εκφράσει την εκτίμηση πως οι σεισμοί μπορεί να μην είναι τεκτονικοί, αλλά να συνδέονται με την ηφαιστειακή δραστηριότητα. «Είμαστε δίπλα σε ένα ηφαίστειο που βρίσκεται σε φάση έξαρσης. Οι μετατοπίσεις και οι σεισμοί δείχνουν ότι μάγμα ανεβαίνει προς την επιφάνεια, προκαλώντας τη θραύση των ρηγμάτων», εξήγησε.

Ερωτηθείς για το εάν το φαινόμενο θα μπορούσε να σβήσει, σημείωσε: «Προφανώς μπορεί. Το έχουμε ξαναδεί. Ωστόσο, πρέπει να αξιολογήσουμε και άλλες παραμέτρους, όπως οι παραμορφώσεις του εδάφους, οι μετρήσεις του βυθού και τα ηφαιστειακά αέρια».

Όσο για το αν η δραστηριότητα θα συνεχιστεί μέχρι το Πάσχα, ο κ. Συνολάκης απάντησε: «Μόνο ο Εγκέλαδος το γνωρίζει. Εάν η σεισμικότητα συνεχίσει να μειώνεται και την επόμενη εβδομάδα, θα μπορούμε να εξάγουμε ασφαλέστερα συμπεράσματα».

Σε νέα φάση το ηφαίστειο

Πάντως, όπως απότομα ξεκίνησαν, χθες το βράδυ, οι αρμονικές σεισμικές δονήσεις, οι οποίες υποδεικνύουν πιθανή ηφαιστειακή διέγερση στη Σαντορίνη, σύμφωνα με το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο, έτσι απότομα σταμάτησαν. «Αυτό σημαίνει ότι το ηφαίστειο ξανακοιμήθηκε, πριν καν ξυπνήσει;», ρωτάμε τον καθηγητή Γεωφυσικής στο Πανεπιστήμιο της Χιλής, Λουίς Ντονόσο. «Όχι τόσο γρήγορα, απλά μπαίνει σε νέα φάση», απαντά.

Η χθεσινή νύχτα ήταν ιδιαίτερα μακριά για τους επιστήμονες που μελετούν τη σεισμική ακολουθία στην περιοχή. Μετά από μια περίπου 12ωρη ανάπαυλα «ησυχίας», ο σεισμογραφικός σταθμός Θήρα άρχισε να καταγράφει αρμονικές δονήσεις, οι οποίες παραπέμπουν σε κινήσεις μαγματικών ρευστών μέσα στα ρήγματα, όπως ανακοίνωσε το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο, επικαλούμενο ανάρτηση του Ντονόσο.

Πάντως, όπως απότομα ξεκίνησαν, χθες το βράδυ, οι αρμονικές σεισμικές δονήσεις, οι οποίες υποδεικνύουν πιθανή ηφαιστειακή διέγερση στη Σαντορίνη, σύμφωνα με το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο, έτσι απότομα σταμάτησαν. «Αυτό σημαίνει ότι το ηφαίστειο ξανακοιμήθηκε, πριν καν ξυπνήσει;», ρωτάμε τον καθηγητή Γεωφυσικής στο Πανεπιστήμιο της Χιλής, Λουίς Ντονόσο. «Όχι τόσο γρήγορα, απλά μπαίνει σε νέα φάση», απαντά.

Η χθεσινή νύχτα ήταν ιδιαίτερα μακριά για τους επιστήμονες που μελετούν τη σεισμική ακολουθία στην περιοχή. Μετά από μια περίπου 12ωρη ανάπαυλα «ησυχίας», ο σεισμογραφικός σταθμός Θήρα άρχισε να καταγράφει αρμονικές δονήσεις, οι οποίες παραπέμπουν σε κινήσεις μαγματικών ρευστών μέσα στα ρήγματα, όπως ανακοίνωσε το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο, επικαλούμενο ανάρτηση του Ντονόσο.

Ο διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Αθανάσιος Γκανάς, εξήγησε: «Παρατηρώ μια συστηματική σειρά καταγραφών σε όλους τους σεισμογράφους της Σαντορίνης, που διήρκεσε περίπου μιάμιση ώρα, από τις 20:00 έως τις 21:30. Πρόκειται για πολλούς μικροσεισμούς, που πιθανόν προκλήθηκαν από την κίνηση ηφαιστειακών ρευστών».

Οι δονήσεις αυτές, όπως και το βουητό από την Καμμένη, σταμάτησαν και ξεκίνησαν ξανά, για δύο ακόμα ώρες. Αυτό, εξηγούν οι ειδικοί, μπορεί να σημαίνει ότι το ηφαίστειο «χτίζει» πίεση, ή ότι ξανακοιμάται, όπως έγινε το 2011, όταν ξανακαταγράφηκαν παρόμοια φαινόμενα, χωρίς να οδηγήσουν σε ηφαιστειακή έκρηξη. «Η φύση καθορίζει την αναπνοή του πλανήτη μας, που είναι τα ηφαίστεια -εμείς απλά τα παρακολουθούμε», αναφέρει μιλώντας στο protothema.gr, η καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας, Εύη Νομικού.

«Ειλικρινά», λέει ο καθηγητής Ηφαιστειολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, Μάικ Μπάρτον, «όταν υπάρχει μια τέτοια κατάσταση δεν μπορούμε εύκολα να προβλέψουμε τι θα συμβεί. Πολύ συχνά, στα ηφαίστεια μπορεί να υπάρχουν σημαντικά σήματα και να μην συμβαίνει τίποτα, ή σύντομα σήματα μετά από μακρά αναταραχή και μεγάλη έκρηξη. Πρέπει να περιμένουμε και να δούμε».

Οι ειδικοί συνιστούν ψυχραιμία, αφού οποιαδήποτε εκτίμηση για ηφαιστειακή έκρηξη είναι παρακινδυνευμένη. Ο ηφαιστειολόγος, μέλος της Εθνικής Επιτροπής για την παρακολούθηση και εκτίμηση του κινδύνου των ενεργών ηφαιστείων του Αιγαίου, Γιώργος Βουγιουκαλάκης, εξηγεί στο protothema.gr ότι η διέγερση στην Καμμένη καταγράφεται από το περασμένο καλοκαίρι, με ανύψωση του βόρειου κομματιού της καλντέρας, ανάμεσα σε Καμμένη, Φηρά, Οία, κατά 4,5 εκατοστά, με ρυθμό περίπου 1 εκατοστού το μήνα.

Ο κ. Βουγιουκαλάκης, ο οποίος αναφέρει ότι η σεισμική δραστηριότητα του τελευταίου διαστήματος στην περιοχή δεν σχετίζεται με την ηφαιστειακή, εκτιμά ότι σήμερα, βλέπουμε μια επανάληψη του φαινομένου του 2011. «Τότε, είχαμε καταγράψει ανύψωση 13 εκατοστών, η δραστηριότητα κράτησε για 14 μήνες και το ηφαίστειο ξανακοιμήθηκε. Τώρα περιμένουμε να δούμε πώς θα εξελιχθεί αυτό το φαινόμενο και να δούμε αν θα ξανακοιμηθεί».

Ο αναπληρωτής Διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Βασίλης Καραστάθης, μιλώντας στο Action24 ανέφερε ότι «κακώς φοβήθηκαν κάποιοι. Το αναλύσαμε εκείνη την ώρα και είδαμε ότι επρόκειτο για πολλούς μικρούς σεισμούς. Αλλά δημιουργήθηκε μια αίσθηση ότι υπήρχε ένα είδος θορύβου ηφαιστειακής δραστηριότητας, volcanic tremor λέγεται αυτό. Είναι κάποιο σεισμικό σήμα πολύ χαμηλής συχνότητας το οποίο εμφανίζεται στην ηφαιστειακή δραστηριότητα. Ωστόσο, δεν ήταν τέτοιο. Ήταν πολύ πυκνή σειρά σεισμών», κατέληξε ο κ. Καραστάθης, εξηγώντας ότι «θέλουμε να δούμε να αποκλιμακώνεται ο σεισμικός κίνδυνος. Το βλέπουμε να συμβαίνει αλλά θέλουμε να παγιώνεται».